Σχεδόν ολόκληρος ο παγκόσμιος πληθυσμός (99%) αναπνέει αέρα που υπερβαίνει τα όρια ποιότητας του αέρα που έχει θέσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και απειλεί την υγεία του. Ήδη περισσότερες από 6.000 πόλεις σε 117 χώρες, αριθμός ρεκόρ, παρακολουθούν την ποιότητα του αέρα, αλλά οι άνθρωποι που ζουν σε αυτές εξακολουθούν να αναπνέουν ανθυγιεινά επίπεδα λεπτών σωματιδίων και διοξειδίου του αζώτου, με τους ανθρώπους σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος να υφίστανται την υψηλότερη έκθεση.
Τα ευρήματα ώθησαν τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να τονίσει τη Δευτέρα τη σημασία του περιορισμού της χρήσης ορυκτών καυσίμων και τη λήψη άλλων απτών μέτρων για τη μείωση των επιπέδων ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Οι χώρες με υψηλότερο εισόδημα έχουν χαμηλότερη σωματιδιακή ρύπανση, αλλά έχουν προβλήματα με το διοξείδιο του αζώτου
Στις 117 χώρες που παρακολουθούν την ποιότητα του αέρα, ο αέρας στο 17% των πόλεων στις χώρες υψηλού εισοδήματος πέφτει κάτω από τις κατευθυντήριες γραμμές της ΠΟΥ για την ποιότητα του αέρα για PM 2,5 ή PM 10. Σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, η ποιότητα του αέρα σε λιγότερο από 1% των πόλεων συμμορφώνεται με τα συνιστώμενα όρια του ΠΟΥ.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος εξακολουθούν να έχουν μεγαλύτερη έκθεση σε ανθυγιεινά επίπεδα PM σε σύγκριση με τον παγκόσμιο μέσο όρο, αλλά τα πρότυπα NO2 είναι διαφορετικά, παρουσιάζοντας μικρότερη διαφορά μεταξύ των χωρών υψηλού και χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Περίπου 4.000 πόλεις/ανθρώπινοι οικισμοί σε 74 χώρες συλλέγουν δεδομένα NO2 σε επίπεδο εδάφους. Συνολικά, οι μετρήσεις τους δείχνουν ότι μόνο το 23% των ανθρώπων σε αυτά τα μέρη αναπνέουν μέσες ετήσιες συγκεντρώσεις NO2 που πληρούν τα επίπεδα στην πρόσφατα ενημερωμένη έκδοση των Κατευθυντήριων Οδηγιών για την Ποιότητα του Αέρα του ΠΟΥ.
Απαιτείται βελτίωση στην παρακολούθηση
Οι άνθρωποι που ζουν σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα είναι οι πιο εκτεθειμένοι στην ατμοσφαιρική ρύπανση. Επίσης, καλύπτονται λιγότερο από την άποψη της μέτρησης της ποιότητας του αέρα — αλλά η κατάσταση βελτιώνεται.
Η Ευρώπη και, σε κάποιο βαθμό, η Βόρεια Αμερική, παραμένουν οι περιοχές με τα πιο ολοκληρωμένα δεδομένα για την ποιότητα του αέρα. Σε πολλές χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, ενώ οι μετρήσεις PM 2,5 δεν είναι ακόμη διαθέσιμες, έχουν δει μεγάλες βελτιώσεις στις μετρήσεις μεταξύ της τελευταίας ενημέρωσης της βάσης δεδομένων το 2018 και αυτής, με επιπλέον 1500 οικισμούς σε αυτές τις χώρες να παρακολουθούν την ποιότητα του αέρα.
«Οι τρέχουσες ενεργειακές ανησυχίες υπογραμμίζουν τη σημασία της επιτάχυνσης της μετάβασης σε καθαρότερα, υγιέστερα ενεργειακά συστήματα», δήλωσε ο Δρ Τένδρος, Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ. «Οι υψηλές τιμές των ορυκτών καυσίμων, η ενεργειακή ασφάλεια και η επείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης των διπλών προκλήσεων για την υγεία της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της κλιματικής αλλαγής, υπογραμμίζουν την επιτακτική ανάγκη να προχωρήσουμε πιο γρήγορα προς έναν κόσμο που εξαρτάται πολύ λιγότερο από τα ορυκτά καύσιμα».
Ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Υγείας, η οποία φέτος είναι αφιερωμένη στο θέμα «Ο πλανήτης μας, η υγεία μας», ο ΠΟΥ έδωσε στην δημοσιότητα για πρώτη φορά την ενημερωμένη για το 2022 βάση δεδομένων μετρήσεων της ποιότητας αέρα που εισάγει, για πρώτη φορά, μετρήσεις εδάφους των μέσων ετήσιων συγκεντρώσεων διοξειδίου του αζώτου (NO2), ένας κοινός αστικός ρύπος, των σωματιδίων και των επιπέδων του όζοντος. Περιλαμβάνει επίσης μετρήσεις σωματιδίων με διαμέτρους ίσες ή μικρότερες από 10 μm (PM 10 ) ή 2,5 μm (PM 2,5 ). Και οι δύο ομάδες ρύπων προέρχονται κυρίως από ανθρώπινες δραστηριότητες που σχετίζονται με την καύση ορυκτών καυσίμων.
Περίπου 2.000 περισσότερες πόλεις/ανθρώπινοι οικισμοί καταγράφουν τώρα δεδομένα επίγειας παρακολούθησης για σωματίδια, PM 10 ή/και PM 2,5, από την τελευταία ενημέρωση. Αυτό σηματοδοτεί σχεδόν 6 φορές αύξηση στις αναφορές από τότε που κυκλοφόρησε η βάση δεδομένων το 2011.
Συντακτική ομάδα ert.gr